13مىكردند، تنها در طبقه دوم با ويلچر طواف داده مىشوند و از طواف در طبقه اوّل ممنوع شدند، كه اين امر سبب گفتوگوهايى پيرامون حكم طواف در طبقه دوم و كفايت يا عدم كفايت آن آغاز شد و اين مسئله ناشى از اين امر بود كه آيا كف طبقه دوّم مسجد بالاتر از سقف كعبه شريف است يا پايينتر يا همسطح مىباشد كه در پى تحقيقات و پرسشهاى به عمل آمده معلوم شد، به هر حال بالاى سقف كعبه از طبقه دوّم پايينتر است و طواف حول كعبه صادق نيست، لذا اين مسئله از محضر مبارك مراجع عظام تقليد، استفتاء شد كه متن سؤال و پاسخهاى آن بدين شرح است:
سؤال:
قبلاً افراد ناتوان كه با صندلى چرخ دار (ويلچر) يا سبد (تخت روان) طواف داده مىشدند، در سال جارى از طواف در صحن مسجد الحرام منع شدهاند و حتى ممكن است كسى نباشد تا فرد ناتوان را بر دوش خود حمل كند و طواف بدهد يا همين كار نيز ممنوع شود و چنين افرادى بايد در طبقه دوم يا پشت بام مسجدالحرام طواف داده شوند، آيا چنين طوافى كفايت مىكند يا نه، وظيفه آنان چيست؟
*جواب:
حضرت آيةالله بهجت دام ظله: در صورت عدم امكان با رعايت الأقرب فالاقرب كفايت مىكند والله العالم .
حضرت آيةالله تبريزى دام ظله: احتياط واجب اين است كه آنها را از طبقه دوم طواف دهند و نايب هم برايشان بگيرند.
حضرت آيةالله خامنهاى دام ظله: طواف بايد دور كعبه معظمه ولو در فضاى ما بين زمين تا محاذى پشت بام كعبه باشد و كف طبقه دوم مسجدالحرام اگر به قدر قامت طواف كننده پايينتر از نقطه محاذى پشت بام كعبه نباشد، طواف از طبقه دوم صحيح و مجزى نيست، و كسانى كه نمىتوانند در صحن مسجدالحرام ولو به وسيله حمل توسط شخص ديگر طواف كنند وظيفهشان نايب گرفتن در طواف