86

تحليل

دربارۀ آيۀ نخست ، يادآور مى‌شويم كه يكى از صفات پيامبر خدا صلَّى اللّٰه عليه و آله و سلَّم خُلق عظيم و سينۀ گشاده و روحيۀ مهربان آن حضرت بوده است و لذا با اين همه آزار و اذيّتى كه قريش و ديگران بر او روا داشتند، درخواست عذاب نكرد، حتى از نظر قرآن، وجود پيامبر گرامى صلَّى اللّٰه عليه و آله و سلَّم،مانع از نزول عذاب است، چنان كه مى‌فرمايد:

وَ مٰا كٰانَ اللّٰهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فِيهِمْ ... . ¹

«شأن خدا نيست با آن كه در ميان آنان هستى، ايشان را عذاب كند...».

شايستۀ همۀ مسلمانان اين است كه به يكديگر رؤوف و مهربان باشند، ولى سخن در جاى ديگر است و آن اين كه آيا مسلمانان عصر رسالت و يا پس از آن، همگان به آن حضرت اقتدا كرده و يا برخى مهربان و برخى ديگر دشمن يكديگر بودند؟