12از نظر قرآن، (1) جامعۀ متضاد و ناهماهنگ، به سان انسانى است كه در درون چاه افتاده و مى3رود كه دچار خفگى شود.
روشن است كه حيات چنين فردى در گرو اين است كه به ريسمانى كه از بيرون چاه به سوى او فرستاده مىشود، چنگ بزند و خود را نجات دهد. آن ريسمان حياتبخش در جامعۀ اسلامى، كه دچار آشفتگى افكار و ايدهها گرديده، همانا چنگ زدن به مشتركات در عقايد و احكام و ناديده گرفتن نقاط اختلاف است؛ اختلافى كه به مرور زمان به خاطر دورى از كتاب و سنت، بروز نموده است.
بررسى آيات قرآن و سخنان پيامبرصلَّى اللّٰه عليه و آله و سلَّم يادآور دو نوع توحيد است كه هر يك متمم ديگرى است :
1. «كلمه توحيد» ، اخلاص و كلمۀ «لااله الاّ اللّٰه»