51مى‌داريم و پاداش آنها را به بهترين اعمالى كه انجام مى‌دادند، خواهيم داد.
از اين آيه شريفه به دست مى‌آيد، كه زندگى مطلوب و پاكيزه انسانى، در گرو ايمان و عمل صالح است؛ يعنى انسان مى‌تواند، از رهگذر باورداشت‌هاى دينى و تلاش‌هاى شايسته و متناسب با باورهاى قلبى، راه زندگى پاك را پيدا كند.
اكنون به روزهاى پس از حج ابراهيمى بينديشيم كه چگونه خواهند بود؟ اگر يك زائر خانه خدا، در بازگشت از زيارت، گرايش‌هاى نيرومندى به آموزه‌هاى حيات‌بخش دينى نداشته باشد، از كوشش خود، چه بهره‌اى اندوخته است؟ دعوت اسلام به حج و حضور در مكه مكرمه و انجام مناسك، درحقيقت نوعى تمرين بندگى خالصانه است. محصول اين بندگى، در عرصه‌هاى زندگى فردى و جمعى ما، آشكار مى‌شود؛ يعنى هر قدمى كه پس از حاجى شدن برداريم، از قدم‌هاى سازنده‌اى خواهد بود كه زندگى پاكيزه و خداپسندانه‌اى را، فراهم مى‌آورد.
حج مقبول، يك عمل صالح است. در كنار آن ممكن است ده‌ها عمل صالح انجام شود كه هر كدام، زمينه‌ساز «حيات طيبه» يا موهبت بزرگ الهى است. اما آنچه بايد نگران آن بود، استمرار عمل‌هاى صالح است. چه نيكوست كه از هم‌اكنون كه در فضاى عطرآگين زيارت قرار گرفته‌ايم،