104كالا خريد و با آنها تجارت كرد و سودى برد كه با آن وام خود را پرداخت؟
واينجا «عرفات» است!
زائر در بيابان عرفات ايستاده و روى به خداوند آورده است، تا گناهان او را بيامرزد! اكنون هنگام اعتراف كردن است! پله اول بندگى، اعتراف به لغزشها و كوتاهىها در مقام عبوديت است، تا اعتراف نكنيم، نمىتوان راهى به رستگارى گشود! در اعتراف است كه خود را مىبينيم؛ همان خودى كه حتى از چشم خودمان پنهان مانده! و چه شگفت! كه همه را در اعتراف مىنگرى! گويى، همگان در عرفات آمدهاند تا خودشان را تماشا كنند! تا خودشان را كه فراموش كردهاند، به ياد آورند! تا خودشان را، از وراى نقابهايى بنگرند كه پشت آن، پنهان شدهاند!
امام صادق(ع) در ارتباط با عرفات، دو وظيفه را پيش روى انسان مىگذارد: نخست اعتراف به خطاها، ديگر تجديد عهد با آفريدگار.
وَ أعْتَرِفْ بِالْخَطَايَا بِعَرَفَاتٍ وَ جَدِّدْ عَهْدَكَ عِنْدَ اللهِ بِوَحْدانِيَّتِهِ. 1
در عرفات به خطاها و گناهان خود اعتراف كن و با خداوند بر وحدانيت و يگانگى او تجديد پيمان كن.