96
گشودن درِ كعبه در جاهليت و اسلام
جايگاه كعبۀ مكرمه به عنوان بيتاللّٰه الحرام، همواره در اذهان و قلبهاى مردم جاداشته و آنجا نزديكترين و مقدسترين مكانى است كه در آن دعا و استغاثه به درگاه پروردگار مورد اجابت قرار مىگيرد و هر مظلوم و ستمديده و گناهكار سر شكسته، بدين مكان پناه مىآورد و در كنار آن اشك ندامت و بندگى از ديدگان جارى مىكند و انتظار فرج از شدتها و سختيهايى كه در آن قرار گرفته، از پروردگار كريم و بخشاينده و رحيم دارد؛ آن پروردگارى كه داراى جلال و جبروت الهى است. بنابراين هر شخصى اصرار بر آن داشته و دارد كه به درون اين خانه راه يابد و لحظاتى را در آن سكوت و تنهايى و تاريكى، با خداى خود راز و نياز كند. در صورتيكه كه ورود به كعبه آرزوى انسانها نبود، خليل خدا، ابراهيم عليه السلام به هنگام ساختمان كعبه، درى بر آن قرار نمىداد.
اگرسراى پادشاهان و معتمدان، محلّ امن وكرم در نزد مردماست،پسبيتاللّٰه - عزّ شأنه - برترين مكان احسان و بخشش و عفو و گذشت مىباشد. خداوند - جلَّ جلاله - شهر مكه را به عنوان شهر امن و امان در قرآن ياد كرده، پس اين خانه با فضلترين و محبوبترين جايگاه در نزد پروردگار است و مسلمانان همواره در آرزوى تشرّف به اين ديار و انجام مناسك حج و عمرهاند تا شايد خود را جزو آمرزيدگان درگاه او قرار دهند.
پس ورود به بيتاللّٰه، با ادب و وقار، همواره خواستۀ تمامى خداجويان بوده و اين عادت، سنتى است كه در ايام جاهليت نيز بدان عمل مىكردهاند.
«ازرقى» در تاريخ خود آورده:
«محمد بن يحيى از واقدى، از عبداللّٰه بن يزيد، از سعيد بن عمرو هذلى از پدرش بر من چنين خبر داد:
ديدم قريش (در جاهليت) در روزهاى دوشنبه و پنج شنبه درِ كعبه را باز كرده و پرده داران و كليد داران در كنار آن مىنشستند. پس مردى از پلهها بالا مىرفت تا وارد خانه شود، پردهداران و كليد داران اگر مايل به ورود او نبودند به بيرون پرتابش مىكردند