13«زينب كبرى» بوده است و چنان كه شيخ مفيد و برخى ديگر گفته‌اند «زينب صغرى» همان خواهر مادرى زينب يعنى «امّ‌كلثوم» بوده است ولى شيخ مفيد؛ در پايان كلام خود، در زمرۀ فرزندان على عليه السلام به زينب صغراى ديگرى اشاره مى‌كند كه مادرش كنيز بوده است.
يكى از القاب حضرت زينب كه در روايات هم آمده است «عقيله» يا «عقيلۀ بنى‌هاشم» به معناى زن ارجمند و يكتا در ميان خويشاوندان مى‌باشد.
و در ميان كنيه‌هاى زينب عليها السلام نيز «امّ‌كلثوم» و «امّ‌عبداللّٰه» ذكر شده كه بر اساس اين نقل، زينب «امّ‌كلثوم كبرا» و خواهرش «امّ‌كلثوم صغرى» است. با اين حال در بسيارى از كتابها مانند «مناقب» ابن شهرآشوب و «شرح نهج‌البلاغه‌ى ابن ابى‌الحديد»، خواهر آن بانوى معظمه را امّ‌كلثوم كبرا مى‌دانند و براى زينب عليها السلام چنين كنيه‌اى ذكر نكرده‌اند.
دوران كودكى
دختر بزرگوار فاطمه عليها السلام در سن پنج يا شش سالگى مادر خود را از دست داد. ليكن با همين سنّ كم چنان تربيت شده بود كه از فاطمه عليها السلام حديث و روايت نقل كرده و برخى از تاريخ‌نويسان و محدثان، خطبۀ «فدك» را به نقل از همين بانوى بزرگوار يعنى حضرت زينب ذكر كرده‌اند.
به عنوان نمونه ابوالفرج در مقاتل الطّالبيين در شرح حال «عون بن عبداللّٰه بن جعفر» مى‌نويسد: «مادر عون زينب عقيله، دختر على بن‌ابى‌طالب است.» سپس ادامه مى‌دهد: