87
2 - مسأله اعتياد به سيگار:
همانگونه كه در خصوص بهداشت اتاقها اشاره شد، انتظار مى‌رود در سفر روحانى حج، مشكل اعتياد به سيگار تا حدّ ممكن مطرح نباشد؛ زيرا بدون هيچ گونه ترديدى سيگار يك مادۀ زيان بخش است و امروزه تمام منابع علمى متفقاً بر آثار سوء دخانيات تأكيد دارند.
از سوى ديگر آثار سوء دخانيات تنها متوجه استفاده كننده از آنها نيست بلكه افراد معمولى كه در معرض استنشاق دود سيگار افراد معتاد قرار مى‌گيرند نيز از آثار زيان بخش آن در امان نيستند همچنين اتلاف مال، آن هم براى آسيب رساندن به خود و آزار دادن ديگران، مصداق بارزى از اسراف و ايجاد مزاحمت است كه بسيار زشت و نكوهيده است.
لذا لااقل با توجه به سه مورد ذكر شده، هيچ حجتى براى استفاده كنندگان از دخانيات براى ادامۀ اين عمل ناپسند آن هم در يك سفر عبادى، باقى نمى‌ماند. خوشبختانه در بسيارى از مغازه‌ها و كليه اماكن متبركه در حجاز استعمال دخانيات با نصب تابلوهاى «ممنوع التدخين» مجاز نمى‌باشد.
3 - پيشگيرى از حوادث رانندگى:
با توجه به مقررات خاص راهنمايى و رانندگى و سرعت اتومبيل‌ها و نيز وضعيت خاص خيابان‌ها در مكه و مدينه خطر تصادف با اتومبيل براى زائرانى كه از محل‌هاى غير خط كشى عبور مى‌كنند و يا خارج از پياده‌روها رفت و آمد مى‌نمايند زياد است، همچنين با توجه به