74معين (پنج وقت) را واجب شمرده، جمع بين آنها را جايز نمى‌دانند. ¹ولى اگر كسى به علت عذرى، مانند سفر و باران، نماز را از وقت معين به تأخير اندازد، به فتواى اين گروه، اشكال ندارد. چنانكه با هم نماز خواندن نماز ظهر و عصر در روز نهم ذيحجه در «عرفات» و نيز جمع بين مغرب و عشا در شب دهم ذيحجه در «مشعرالحرام» را جايز مى‌دانند. ²2 - گروهى ديگر از فقها مانند: اشهب (از فقهاى مالكيه)، ابن منذر (از فقهاى شافعيه)، ابن سيرين و ابن شبرمه جمع بين نماز «ظهر - عصر» و «مغرب - عشاء» را - در حال اختيار و بدون عذر - جايز مى‌دانند مشروط بر اين كه به صورت عادت درنيايد، به طورى كه هميشه با هم خوانده شوند. ³اين فتوا به روشنى نسان مى‌دهد كه از نظر فقهاى ياد شده، جمع خواندن اين نمازها بدون عذر هم جايز است. چنانكه «ابن منذر» تصريح كرده است كه جمع خواندن در «حضر» بدون اين كه ترس، باران يا بيمارى در كار باشد، جايز است.

همچنين «ابن منذر» مى‌گويد: گروهى از «اهل حديث» نيز چنين فتوا داده‌اند، زيرا حديثى از «ابن عباس» نقل شده است، حاكى از اين كه پيامبر اسلام (ص) بدون اين كه ترس يا بارانى وجود داشته باشد، نماز ظهر - عصر و مغرب - عشاء را در مدينه (در حضر) با هم خواند. وقتى علت