83رنج‌ها و مشقت‌هاى جسمى و روحى و محدوديت‌ها و ابتلاءات تحمّل مى‌شد، از سوى قدرتمندانِ حاكم هم، براى توجيه خودكامگى و ادامۀ‌سلطه و مشروعيت بخشيدن به كارها و سياست هاى شان،دستاويزهايى به كار گرفته مى‌شد، و با استفاده از شيوه‌هاى گوناگون، در قالب مذهب، سعى مى‌كردند كه جناح حقّ و خطّ ائمه را لوث كنند و چهره‌هاى تابناك اسلام را پنهان سازند و فروغ هميشه تابان حق را، كه از پس صدها ابر و غبار و شبهه و ابهام‌هاى دشمن آفريده، نور مى‌افشاند، خاموش كنند.
اين تلاش، از هر دو سوى، به شكل‌هاى خاص ادامه داشت. از يك‌سو كتمان، از سوى ديگر تبيين.
يكى از محورهاى اساسى تعاليم و تلاش‌هاى ائمۀ شيعه، احياى حق و زنده نگهداشتن آن حماسه‌ها و فروزان داشتن آن مشعل‌ها و يادآورى آن يادهاى عزيز و خاطره‌هاى ارجمندِ صحنه‌هاى حق‌طلبى و ايثارگرى و فداكارى خالصانه در راه قرآن و دين خدا بود.
تبيين حق و بيان معارف دين، و نيز مبارزه با سياستِ كتمان فضايل و تحريف و مسخ حقايق و وارونه نشان دادن چهره‌ها و تعليمات مكتب كه از سوى حاكمان مستبد و واليان فاسد و فاسق اموى و عباسى رايج بود، استراتژى و برنامۀ اصولى ائمه بود. و در اين راستا، از شيوه‌ها و شعارها و تاكتيك‌هاى متناسب با هر زمان و محيطو شرايط اجتماعى، بهره مى‌گرفتند.
از طريق بيان حديث، حمايت از شاعرانِ موضع‌دار و متعهد، توصيه به مدح اهل‌بيت و مرثيۀ شهيدان مظلوم خاندان پيامبر، گريه و عزادارى، زيارت، نقل روايت و ثبت و درج گفتار ائمه و رابطه داشتن با اهل‌بيت و تجديد ديدارها و تحكيم ميثاق‌ها و... استفاده مى‌شد تا آن «خطّ» زنده بماند و آن «مشعل»، فروزان‌تر گردد.
اهميت كار ادبى و شعرى و مراسم و شعارها و تعظيم شعائر و تبيين حق و رفتن به زيارت و... وقتى بيشتر آشكار مى‌شود كه وضعيت اجتماعى عصر ائمه از جهت خفقان و سانسور و تضييقات معلوم گردد. مگر امروز براى به انزوا كشاندن خط امامان تلاش نمى‌شود؟