350
10. پرهيز از حرفهاى بيهوده و كارهاى لغو
ادب ديگر در تشرف به حرمهاى مطهر، پرهيز از هر كارى است كه مغاير با «ادب حضور» است، از جمله كلمات لغو و حرفهاى بيهوده و حركات سبك و ناپسند و دور از شأن زيارتگاه. محدث قمى در مفاتيحالجنان (ادب بيست و يكم) مىگويد:
«ترك نمودن سخنان ناشايسته و كلمات لغو و اشتغال به صحبتهاى دنيويه كه هميشه در هرجا مذموم است و قبيح و مانع رزق و جالبِ قساوت قلب است، خصوصاً در اين بقاع مطهره...».
هدف از زيارت، بهرهورى از فيضهاى معنوى است، پرداختن به سخنان و كارهاى لغو، مانع آن فيضها مىشود و چه بسا اوقات كسى در داخل حرمها به چنين حرفها و كارهايى سپرى شود و از مائدۀ معنوى گشوده در آن ضيافت خانههاى آسمانى بىبهره بماند. به علاوه اينگونه حرفها و حركات و رفتارها، توجه و حضور قلب زائران ديگر را هم بر هم مىزند و بيهودهگوى غافل، هم خودش محروم مىماند، هم مانع بهرهورى روحى ديگران مىشود.
صحبتهاى بلندبلند هم، علاوه بر اينكه خلاف ادب در محضر ولىّ خداست، براى ديگران هم مزاحمت و حواسپرتى مىآورد. مستند اين نكته، به گفتۀ بعضى از علما آيۀ شريفۀ لاٰ تَرْفَعُوا أَصْوٰاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ 1 است، يعنى صداهايتان را از صداى پيامبر بلندتر نكنيد. رعايت اين نكته يك ادب اجتماعى و معاشرتى است، حتى نه حرفهاى عادى، بلكه زيارتنامه را هم بلندبلند خواندن، به نحوى كه تمركز روحى و حضور قلبى ديگران را بههم بزند، مناسب نيست.
آنچه در اين اماكن مطلوب است، آرامش و فضاى آرام است تا براى پيدايش حضور قلب و روح عبادت و زيارت مؤثر باشد. سر و صداهاى بسيار يا صلوات و زيارت بلندبلند، مخلّ اين حالت است و رشتۀ پيوند و اتصال زائران ديگر را از هم مىگسلد.