77مسأله حديبيه، رسول خدا با مشركان مكه شرط كردند كه در سال بعد از حديبيه راه را براى عمره مسلمانان باز بگذارند، چون براى عمره به مكه آمد دستور داد صفا و مروه را از لوث وجود بت‌ها پاك كنند، آنان بت‌ها را از صفا و مروه برداشتند، ولى پس از اتمام سعى، رسول خدا بلافاصله بت‌ها را در جايگاه خود نصب كردند، مردى از اصحاب به وقت خالى بودن صفا و مروه موفق به طواف نشده بود، چون به صفا آمد، صفا را آلوده به بت‌ها ديد به محضر رسول حق شكايت برد، در اين هنگام آيه شريفۀ «إِنَّ الصَّفٰا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعٰائِرِ اللّٰهِ» نازل شد، و به آن مرد فهماندند كه توجهى به ظاهر امر نداشته باش و خود را از سعى صفا و مروه به خاطر نصب چند بت محروم مكن، اگر در تاريخ اسلام آمده؛ بعضى از مسلمانان از سعى خوددارى داشتند به اين خاطر بود، ولى خداوند مهربان آنان را توجه به حقيقت سعى كه بسى منفعت دارد داد، و از مقيد كردن به ظاهر امور كه مانعى بين انسان و حضرت حق است بر حذر داشت، كه اگر چند بت بى‌جان و جاندار بخواهد مانع بين انسان و حق شود، آن انسان به حقيقت انسان نيست انسان كسى است كه بتواند تمام قدرت و قوت خود را براى رفع موانع بين خود و حق به كار گيرد، كه انسان