27بيرون روند، افزون بر اين كه جنگ و جهادى نبوده كه به وسيلۀ عبد قيس انجام شود و حضرت دستور غنايم جنگى را صادر فرموده باشد؟. پس روايت ربطى به غنايم جنگى ندارد بلكه پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در كنار روزه و نماز و زكات، پرداخت خمس اموال را نيز قرار داده است.
خمس در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله
در اين جا اشكال شده است كه اگر خمس در اموال مازاد بر سال را شامل شود چرا در زمان رسول خدا صلى الله عليه و آله وجود نداشته است و اگر چنين بود بايد پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله مانند زكات دستور جمع‌آورى آن را صادر مى‌فرمود.
پاسخ روشن است، اولاً: احكام اسلامى به تدريج بيان شده است و طورى نبوده است كه در يك سال تمام احكام يك دفعه تشريع شود گاهى برخى از احكام در عصر رسالت تشريع شده اما گستردگى آن محدود به آن زمان نبوده، از اين‌رو در ابتداى نزول آيۀ خمس اصل آن بر هر غنيمتى تشريع شده اما اخذ خمس از جانب پيامبر صلى الله عليه و آله به خاطر مصالحى در اموال و درآمدها عملى نمى‌شده است.
دليل بر اين مطلب وجود رواياتى است كه پاره‌اى از احكام در زمان امام عصر عليه السلام زمينۀ عمل آن پديد مى‌آيد.
ثانياً: زكات با خمس تفاوت دارد زيرا مالك زكات فقرا هستند و يا اين كه بايد در مصالح مسلمانان صرف بشود از اين‌رو رسول خدا وظيفه داشتند آن را اخذ كنند لذا در