41عبدالملك ديوار مسجد را بالاتر بردند.در دولت عباسيان نيز چندتن از خلفا،مسجدالحرام را وسيع‌تر كردند و در زيبايى آن كوشيدند.به خصوص مهدى عباسى كه در سال 160 هجرى به مكه رفت و خانه‌هاى بسيارى را خريد و داخل مسجد كرد.او كوشيد كه در اين نوسازى،خانۀ كعبه در وسط مسجد قرار گيرد.

نوشته‌اند مهدى خود بر كوه ابوقُبَيْس بالا رفت تا بنگرد و مطمئن شود كه خانه در مركز مسجد قرار گرفته است. ¹

در سال 332 هجرى بعضى ستونهاى رواق گرداگرد مسجد را تغيير دادند و ستونهاى سنگى زرد رنگ در آن بكار بردند.در ديوارها و راهروها نيز سنگ‌هاى مرمر نصب كردند و حِجر اسماعيل را با مرمرِ سبز،فرش نمودند و سنگى را كه جاى پاى ابراهيم عليه السلام است (مقام ابراهيم) در زر گرفتند.اما تعميرها و ترميم‌هاى اساسىِ مسجدالحرام در دورۀ عثمانيان بود.

سلطان سليمان قانونى معمار مشهور و سازندۀ مسجد سليمانيۀ استانبول (سنان) را به مكه فرستاد تا براى نوسازى خانه نقشه‌اى تهيه كند.ولى سليمان خود موفق به اجراى آن نقشه نشد.در سال 990 هجرى يكى از معماران تركيه به نام محمد آغا صحن مسجد را وسعت داد و مساحت آن را به