22
زوّارات القبور.» خلاصۀ استدلال ايشان در كتاب «مجموع الفتاوى» و «الفتاوى الكبرى» از اين قرار است: «دو روايت در كتابهاى حديثى از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل شده است كه در ظاهر با همديگر تعارض دارند:
1.
«لعن اللّٰه زوّارات القبور.»
2.
«نهيتكم عن زيارة القبور فزوروها فإنّها تذكّر الآخرة.»
بعضى گفته‌اند: روايت اوّل توسّط روايت دوم نسخ شده است؛ بنابراين روايت دوم دلالت بر جواز زيارت براى عموم مردان و زنان دارد.
ولى اين گفتار غلط است، زيرا:
اوّلاً: روايت دوم بطور كلّى شامل زنان نمى‌شود تا بتواند روايت اوّل را نسخ كند؛ زيرا در اين روايت كلمۀ «نهيتكم» و «فزوروها» جمع مذكّر آورده شده است و شامل زنان نمى‌شود.
ثانياً: بر فرض بپذيريم كه روايت دوم عموميّت دارد و شامل زنان نيز مى‌شود، در اين صورت با يك روايت عامّ «نهيتكم عن زيارة القبور فزوروها» كه شامل زنان نيز مى‌شود و زيارت قبور را براى آنان جايز مى‌داند و يك روايت خاصّ كه فقط شامل زنان شده و زيارت قبور را براى آنان حرام مى‌داند
«لعن اللّٰه زوّرات القبور.» و در چنين صورتى از سه حالت خارج نيست:
الف: مى‌دانيم روايت خاصّ پس از روايت عامّ صادر شده