74

مراتب نبوت از ديدگاه شيعيان

پرسش: آيا شيعه بر خلاف آيه شريفه لاٰ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ براى نبوت مراتبى قائل است؟ ¹

پاسخ: در مقام دعوت و هدف بعثت كه همانا دعوت به مبدا و معاد و تربيت جامعه است، همه انبيا يكسان مى‌باشند. اما در فضيلت، كمال و ساير ويژگى‌ها داراى مراتب متفاوتى هستند. براى مثال پيغمبرى كه بر هزار نفر مبعوث شده با پيغمبرى كه بر صد هزار نفر مبعوث گشته، با رسولى كه بر عموم مردم مبعوث شده، يكسان نمى‌باشند.

همانطور كه معلم دبستان، معلم دبيرستان و معلم دانشگاه را - در عين حالى كه از يك وزارتخانه و با احكام يكسانى منصوب مى‌شوند - نمى‌توان برابر دانست و بر حسب فضيلت‌ها و كمالاتى كه هر كدام دارند، محل خدمتشان بالاتر و متفاوت است؛ انبيا نيز همين گونه‌اند، از جهت رتبه و مقام متفاوتند. چنانچه خداوند در قرآن كريم مى‌فرمايد:

تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنٰا بَعْضَهُمْ عَلىٰ بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللّٰهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجٰاتٍ ؛ بعضى از پيامبران را بر بعضى ديگر برترى و فضيلت داديم و درجات برخى از آن‌ها را بلند گردانيديم ²».

چنانچه در قرآن مجيد آمده است، خداوند با برخى از اين انبيا مثل حضرت آدم:

يٰا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ ³* يا با حضرت موسى: أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ ⁴ يا در شب معراج با پيغمبر خدا: فَأَوْحىٰ إِلىٰ عَبْدِهِ مٰا أَوْحىٰ ⁵ سخن گفته است.