211مسأله 2 اگر امكان نداشته باشد اجير بگيرند مگر از شهر ميت، واجب است از آنجا بگيرند، و مصرف از اصل مال است.

مسأله 3 صحيح است نايب گرفتن از ميت در حج واجب و مستحب و از زنده در حج مستحب و گاهى در واجب.

مسأله 4 شرط است در نائب چند چيز: اول: آن كه بالغ باشد بنا بر احتياط واجب. دوم: آن كه عاقل باشد، پس مجنونى كه از او قصد متحقق نشود صحيح نيست نائب شود. سوم: آن كه شيعۀ دوازده امامى باشد. چهارم: آن كه عادل باشد يا مورد وثوق باشد كه عمل را به جا مى‌آورد و احوط آن است كه مورد وثوق باشد در به جا آوردن به طور صحيح، اگر چه بعيد نيست كه اين شرط معتبر نباشد. پنجم: آن كه به افعال حج از روى اجتهاد يا تقليد عالم باشد؛ گر چه به تعليم كسى باشد در حال به جا آوردن به طور تدريج. ششم: آن كه ذمه‌اش مشغول نباشد به حج واجب، چه حجّة الاسلام و چه حج نذرى كه وقتش تنگ است، در صورتى كه بتواند اين حجى كه بر او واجب بود به جا آورد، و اگر نتواند براى آن كه مال ندارد، اشكال ندارد كه نايب شود.

مسأله 5 شرط است در كسى كه براى او نايب مى‌گيرند، آن كه مسلمان باشد و اگر كافر باشد صحيح نيست نيابت از او، پس اگر بميرد بر ورثۀ او واجب نيست كه براى او نايب بگيرند.

مسأله 6 شرط است در كسى كه از او نايب مى‌گيرند، آن كه مرده باشد و اگر زنده باشد، عاجز باشد از به جا آوردن و اين شرط در حج واجب است، و امّا حج مستحب براى زنده در هر صورت مى‌شود نايب گرفت.

مسأله 7 مرد براى زن و زن براى مرد مى‌تواند نايب شود، لكن اولى آن است كه همجنس باشند.

مسأله 8 مانع ندارد نيابت كردن كسى كه حج نرفته باشد؛ چه مرد باشد چه زن، از مرد و زن.