13
آنكه(1)فروشبهكمتر ازقيمت، سبب حَرَج و مَشقّت براى او باشد.(م27)
[7] كسى كه استطاعت مالى دارد ولى استطاعت بدنى ندارد (مثلاً پير يا مريض است) يا راه براى او باز نيست،(2) مىتواند آن مال را خرج زندگىاش كند و خود را از استطاعت مالى هم خارج كند، ولى اگر از هر جهت استطاعت دارد و فقط وسائل رفتن را تهيه نكرده يا وقت حج نرسيده، نمىتواند خود را از استطاعت خارج كند.(م23 )
آيةاللّٰه صافى: اجحاف و ضرر به حدّى باشد كه عرفاً بگويند مستطيع نيست.
آيةاللّٰه مكارم: به طورى كه در عرف بگويند مستطيع نيست.
آيةاللّٰه صافى: اگر از جهت مالى قدرت دارد و از جهت صحّت بدن استطاعت ندارد و اميد خوب شدن نيز ندارد، واجب است نايب بگيرد، بلكه براى كسى كه اميد خوب شدن دارد نيز احوط نايب گرفتن است. پس اگر عذر او برطرف شد خودش نيز به حج برود، مگر اينكه پس از برطرف شدن عذر استطاعت مالى نداشته باشد.
آيةاللّٰه تبريزى : اگر مىداند در همان سال، ساير شرايط استطاعت حاصل مىشود، حفظ استطاعت مالى لازم است وگرنه لازم نيست، و اگر مطمئن نيست كه تا آخر عمر عذرش برطرف شود، بنابراحتياط، در همان سال نايب بگيرد و چنانچه بعداً عذرش برطرف شد و توانايى مالى باقى بود، بنا بر احتياط دوباره خودش حج بجا آورد.
آيةاللّٰه سيستانى : اگر خودش توانايى رفتن به حج را ندارد و اميد اينكه بعداً بتواند بدون حرج و مشقت حج بجا آورد را نيز نداشته باشد، واجب است براى خود در اوّلين فرصتِ ممكن، نايب بگيرد.