26مىدهد، ما فعلاً گفتوگويى در چهار خليفۀ نخست نداريم؛ اما اين هشت نفر ديگرى كه مايۀ عزت و عظمت دين شدند، چه كسانى بودند؟ آيا معاويۀ بن ابى سفيان يا فرزند او يزيد شرابخوار يا مروان بن حكم - كه مطرود رسول خدا و ملعون به زبان او بود - يا فرزندان چهارگانۀ او؛ يعنى عبدالملك و سه برادر او، خليفۀ رسول خدايند!؟
تنها يكى از جرائم عبدالملك اين است كه حجاج بن يوسف را بر مردم عراق مسلط كرد و خونهايى به ناحق ريخت كه تاريخ از آن ياد كرده است. اين واقعيت گوياى اين حقيقت است كه اين حديث در مقام دعوت به پيروى است، نه خبر از وقوع كه در آن صورت صحيح نخواهد بود.
پرسش14
شيعيان مىگويند: امامت واجب است، چون امام، شريعت اسلامى را حفاظت مى نمايد و مسلمانان را به راه راست سوق مى دهد و احكام را از كم و زياد شدن پاسدارى مىكند. به آنها گفته مى شود كه از امامان دوازده گانۀ شما كسى به رياست نرسيد تا چنين كارى را انجام دهد.
پاسخ
حفظ شريعت وهدايت مسلمانان به خلافت ظاهرى نيست؛ اما آن بزرگواران از طرق مختلف توانستند در هدايت جامعه اثر گذار باشند از جمله:
الف) دانشگاه اسلامى كه در مدينه با كفايت امام باقر و