25فرمانروايى كنند.»
اكنون مىگوييم از ائمۀ شيعه فقط دو نفر فرمانروايى كردند؛ يكى على و ديگرى فرزندش حسن. پس آن ده امامى كه فرمانروايى كردهاند، كيستند؟
پاسخ
اولاً) امامت يك مقام دنيوى و يك قدرت ظاهرى نيست تا گفته شود، چون آن ده نفر ديگر انتخاب نشدند و قدرت ظاهرى نداشتند، پس فاقد خلافت بودهاند؛ در حالىكه امامت بسان نبوت، يك منصب الهى است؛ با اين تفاوت كه پيامبر، پذيراى وحى و پايهگذار دين است، ولى امام بيانگر شريعت و ادامه دهندۀ راه پيامبر است؛ خواه مردم بپذيرند، خواه نپذيرند.
ثانياً) در هيچ يك از اشكال اين حديثها، كلمۀ «ما ولّيهم» وجود ندارد، جز در يك شكل.
امّا مقصود از اين احاديث، انشاء است نه اخبار؛ يعنى به مردم مىگويد كه بايد از اين دوازده خليفه اطاعت كنند كه عزت اسلام و مسلمانان به اين دوازده نفر بستگى دارد؛ نه اينكه خبر دهد كه دوازده انسان پاك پس از او خلافت خواهند كرد؛ بنابراين، نداشتن خلافت ظاهر، دليل عدم خلافت آنان - كه احاديث «اثنا عشر» از آن خبر مى دهد - نيست.
ما در اينجا سؤال مى كنيم: پيامبر اكرم(ص) به صريحِ اين روايات كه شيعه و سنى قبول دارند، مى فرمايد: «دوازده خليفه مايۀ عزت مسلمانان خواهند بود». و بر طبق نظر شما از حكومت آنان خبر