11هر يك از جمرات نامى دارد: به ترتيب از سمت منا رو به مكه، به اولى «جمره اولى» و به دومى «جمره وُسطى» و به آخرى «جمره عَقَبه» مىگويند. شايد علت اين نامها اين باشد كه چون حاجى از مشعر به طرف منا حركت مىكند و از دل منا به جانب جمرات روى مىآورد، نخستين جمرهاى كه به آن مىرسد، جمره اولى است و سپس جمره وسطى و بعد جمره عقبه.
سابقه تاريخى رمى جمرات
گفته شد كه اعمال حج، سرشار از ايما و اشاره به آزمايشها و نيايشهاى ابراهيم خليل(ع) و از آن جمله «رمى جمرات»، يعنى سنگريزه زدن به سه محل ياد شده است كه بايد روز عيد قربان و روز يازدهم و دوازدهم و در مواردى روز سيزدهم ذيحجه، انجام گيرد. گرچه اين عمل، تعبدى است و بايد به قصد قربت انجام گيرد، زيرا جزئى از فريضه بزرگ حج است، اما اشكالى ندارد كه تاريخچه آن در گذشتههاى دور، يعنى روزگاران پيامبران، از نظر روايات بررسى شود.
مطالبى كه درباره سابقه تاريخى رمى جمرات گزارش شده است، متفاوت است. در برخى روايات، سابقه اين عمل تا زمان حضرت آدم كشانده شده و برخى ديگر، سابقه تاريخى آن را تا ابراهيم(ع) مىرسانند. در مورد حضرت ابراهيم(ع) نيز سخن به اختلاف است: پارهاى روايات، آن را از تعاليم جبرئيل به ابراهيم، هنگام آموزش مناسك حج، مىداند و پارهاى ديگر، ظهور شيطان به ابراهيم و سنگ انداختن ابراهيم به او را آغاز پيدايش اين عمل معرفى مىكند و دسته ديگر، آن را يادآور سنگهايى مىداند كه ابراهيم(ع) به قوچ قربانى زد. اينك به تفصيل، همه اين روايات را نقل مىكنيم:
1. از امام صادق(ع) نقل شده است: نخستين كسى كه رمى جمار نمود آدم(ع) بود. 1 چون خداوند اراده فرمود كه آدم را توبه دهد، جبرئيل را نزد او فرستاد. جبرئيل گفت: خداوند مرا نزد تو فرستاده تا مناسكى كه بهوسيله آن، توبه تو پذيرفته مىشود، به تو آموزش دهم و آنگاه او را به مشاعر (عرفات، مشعر و منا) برد. وقتى كه خواست او را