16در اين باره برسد. از اين مسئله تأسف خوردم كه ديدگاههاى مربوط به مزار آن حضرت(عليها السلام)، بسيار متفاوت و گوناگون است؛ شيرزنى كه قهرمان اسلام بود، بانويى كه دنيا را به شدت تكان داد و پايههاى حكومت امويان را به لرزه انداخت. اين بانو نمونهاى است كه در تاريخ جهان نظيرى براى آن پيدا نمىشود. بنابراين بررسى در اين باره را به تأخير انداخته و به زمانى ديگر موكول كردم تا با دقت و احترام، حق مطلب ادا شود.
متأسفانه هيچ پژوهشگرى به اين موضوع [همانند بقيه مشكلات تاريخى] نپرداخته است؛ مشكلاتى تاريخى كه تا عصر حاضر همواره مبهم بوده، اما امروزه قسمت بسيارى از آنها بر همگان آشكار شده است. اين عمل مهم، آنقدر آسان نبود كه شانههاى شخص ضعيفى همچون من، بتواند آن را بر دوش بكشد؛ حال آنكه پرداختن به اين موضوع، مستلزم يك كار گروهى، متشكل از دانشمندان سرشناس و باتجربه است كه توانايى انجام اين پژوهش پرزحمت و بزرگ را به بهترين نحو ممكن داشته باشند.
بسيار صبر كردم تا گروهى از نويسندگان و پژوهشگرانى اين مسئوليت را برعهده بگيرند كه غيرتمند بوده و داراى فكر و ايده يك تاريخدان، خوشفكرى يك محقق و پشتكار يك پژوهشگر باشند؛ كسانى كه در اين پژوهش، سختىهاى مطالعه عميق، تأمل دقيق، نقد سالم و بررسى كامل را تحمل كنند و در انبوهى از درياهاى طوفانى منابع و مصادر آن - كه نه ميزانش مشخص است و نه پايانش - به بررسى و تحقيق بپردازند.
اين عمل با وجود دشوارىها و پستى و بلندىهايش، كارى نشدنى نبود كه سبب گردد هيچ پژوهشگرى به آن تن در ندهد؛ اگرچه انجام آن مستلزم تلاشى پيوسته، صبرى طولانى و پژوهشى كامل است كه مدت زمان زيادى را به خود اختصاص