45اهميت دارد كه شيخ مفيد در كتاب مهم خود در باب زندگى امامان و در بخش ويژه امام حسين(ع) از كتاب «ارشاد»، در خبر بازگشت اسيران، هرگز اشاره‌اى به بازگشت اسيران به عراق ندارد. همين طور ابومخنف، راوى برجسته شيعه نيز، اشاره‌اى در «مقتل الحسين» خود به اين مطلب ندارد. در منابع كهن تاريخ كربلا هم مانند «انساب الاشراف»، «اخبارالطوال» و «طبقات الكبرى»، اثرى از اين خبر ديده نمى‌شود. روشن است كه حذف عمدى آن معنا ندارد؛ زيرا براى چنين حذف و تحريفى، دليلى وجود ندارد.

خبر زيارت جابر، در كتاب «بشارة المصطفى» آمده است، اما به ملاقات وى با اسيران اشاره‌اى نشده است. مرحوم حاج شيخ عباس قمى نيز در پيروى از استاد خود محدث نورى، داستان آمدن اسيران كربلا در اربعين، از شام به كربلا را نادرست دانسته است. ¹ در دهه‌هاى اخير، مرحوم محمد ابراهيم آيتى هم در كتاب «بررسى تاريخ عاشورا»، بازگشت اسيران به كربلا را انكار كرده است. ² استاد شهيد مطهرى نيز كه متأثر از مرحوم آيتى است، همين نظر را دارد. اما اين جماعت يك مخالف جدى دارند كه شهيد قاضى طباطبائى است.

6. شهيد قاضى طباطبائى و اربعين

شهيد محراب، مرحوم آيت الله حاج سيد محمدعلى قاضى طباطبائى(رحمه الله)، كتاب مفصلى با نام «تحقيق درباره اولين اربعين حضرت سيدالشهدا» درباره اربعين نوشته كه به تازگى نيز به شكل زيبايى به چاپ رسيده است. هدف ايشان از نگارش اين اثر، آن بود كه ثابت كند آمدن اسيران از شام به كربلا در نخستين اربعين، بعيد نيست. اين كتاب مشتمل بر تحقيقات حاشيه‌اى فراوانى درباره كربلاست كه