46بسيار مفيد و جالب است. اما به نظر مى‌رسد در اثبات نكته مورد نظر، با همه زحمتى كه مؤلف محترم كشيده، چندان موفق نبوده است.
ايشان درباره اين اشكال كه امكان ندارد اسيران در مدت چهل روز از كربلا به كوفه و از آنجا به شام و سپس از شام به كربلا بازگشته باشند، هفده نمونه از مسافرت‌ها، مسيرها و زمان‌هايى كه براى اين راه در تاريخ آمده را به تفصيل نقل كرده است. در اين نمونه‌ها آمده كه مسير كوفه تا شام و به عكس، از يك هفته تا ده، دوازده روز طى مى‌شده است؛ بنابراين، ممكن است كه در چهل روز، چنين مسير رفت و برگشتى طى شده باشد. اگر سخن ابوريحان بيرونى هم درست باشد كه سر امام حسين(ع)، روز اول ماه صفر وارد دمشق شده، مى‌توان اظهار كرد كه بيست روز بعد، اسيران مى‌توانستند در كربلا باشند.
بايد به اجمال گفت، بر فرض كه طى اين مسير براى يك كاروان در چنين زمان كوتاهى، با آن همه زن و بچه ممكن باشد، بايد توجه داشت كه آيا اصل اين خبر در كتاب‌هاى معتبر تاريخ آمده است يا نه ؟ تا آنجا كه مى‌دانيم، نقل اين خبر در منابع تاريخى، از قرن هفتم به آن سوى، تجاوز نمى‌كند! به علاوه علماى بزرگ شيعه مانند شيخ مفيد و شيخ طوسى، نه‌تنها به آن اشاره نكرده‌اند، بلكه به عكس آن تصريح كرده و نوشته‌اند: «روز اربعين، روزى است كه حرم امام حسين(ع) وارد مدينه شده يا از شام به سوى مدينه خارج شدند».
آنچه مى‌ماند اين است كه نخستين زيارت امام حسين(ع) در نخستين اربعين، از سوى جابر بن عبدالله انصارى صورت گرفته است و از آن پس، ائمه اطهار(عليهم السلام) كه از هر فرصتى براى رواج زيارت امام حسين(ع) بهره مى‌بردند، روز نخستين زيارت آن حضرت را روزى مستحب براى زيارت اعلام فرمودند.