59آنچه نزد جمهور علما صحيح است و محققين و امام الحرمين اين معنى را در نظر گرفتهاند اين است كه: «سفر به غير از اين سه مسجد، نه حرام است و نه مكروه؛ بلكه مقصود اين است كه فضيلت تام، مخصوص قصد سفر به اين سه مسجد است». 1
دوم: مستثنىمنه در جمله ذكر نشده است و بايد آن را مقدر گرفت. اگر آن مقدر، لفظ مسجد باشد، معنى حديث چنين خواهد بود كه آهنگ سفر به سوى مسجدى نمىشود، مگر سه مسجد، اين معنى بر مطلوب ايشان - كه سفر به قصد زيارت قبرهاى شريف ايشان است - دلالت نخواهد داشت.
اگر مقدر، به معناى سفرى باشد كه قربة إلى الله انجام مىگيرد و در هيچ سفر ديگرى، نبايد قصد سفر قربة إلى الله كرد مگر براى سه مسجد، بايد گفت كه در اين صورت، مقدر بدون شاهد و دليل بوده و اين تاويلگرايى محض است. از سوى ديگر، ايشان در اسلوب و روش خود منكر تأويلگرايى محض هستند و در پايهگذارى اعتقادات نادر خود - كه با عقايد مسلمانان مخالف است - مرتكب آن مىشوند. با وجود اين نمىتوان به آن پايبند بود، زيرا مستلزم تخصيص اكثر است كه امرى زشت و ناپسند مىباشد.
در شريعت اسلام بر انجام سفرهايى با انگيزه صله رحم، ديدار برادران ايمانى، جهاد در راه خدا، تشكيل گروههاى همبستگى، طلب علم و نيكى، كمك كردن بر كارهاى شايسته، مهاجرت به سوى خدا و رسول او و... تأكيد و سفارش شده است. به علاوه اگر ما فرض بر تعميم بگيريم، اين عموم با رجحان زيارت پيامبر(ص) تخصيص مىخورد.
رواياتى كه قبر پيامبر(ص) را از مظاهر عبادت و پرستش مىدانست، از اين عموم حديث (لاتشدّ الرحال) به طور مطلق اخص است. به اضافه اينكه اين روايات (كه زيارت قبر پيامبر را از مظاهر عبادت مىداند) با آيات قرآن مطابقت دارد؛ خداوند در