57از مٰا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللّٰهِ جمله (فَمَنِ اضْطُرَّ...) مىآيد.
(إِنَّمٰا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَ مٰا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللّٰهِ، فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بٰاغٍ وَ لاٰ عٰادٍ فَلاٰ إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ). (بقره: 173)
(إِنَّمٰا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَ مٰا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّٰهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بٰاغٍ وَ لاٰ عٰادٍ فَإِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ). (نحل: 115)
براى جايگاه اين آيه احتمالهاى بسيارى وجود دارد. مىتوانيم بگوييم آيه معترضه از همان اول نزول، در ميان دو آيه جاى گرفته يا بگوييم رسول خدا(ص) به نويسندگان وحى دستور فرموده كه آن آيه را در آنجا قرار دهند، با اينكه نزول هر سه آيه پشت سر هم نبوده يا بگوييم آن آيه، هنگام نزول با آن سه آيه نازل نشده و رسول خدا(ص) نيز درباره جايگاه آن آيه دستورى نداده و نويسندگان وحى خود، آن آيه را در آنجا قرار دادهاند. با اين حال، هيچ يك از اين چند احتمال، در آنچه ما گفتيم تاثيرى ندارد و اين جمله، جملهاى است معترضه كه نه با صدر آيه ارتباطى دارد و نه با ذيلش. 1
اين آيات خود نشان دهنده آن است كه قرآن با اين چينشى كه در دست ماست، نازل نشده است. شعبى نيز در تأييد اين مسئله گفته است: جبرئيل(ع) به پيامبراكرم(ص) تعليم مىداد كه هر آيه را در كجاى قرآن جاى دهد و در روايتهاى شيعه نيز از اين روايات فراوان است، ولى چون ملاك براى شما فقط كتابهاى اهلسنت است، از آوردن احاديث شيعه خوددارى مىكنم.
پاسخ دوم: در پاسخ به اينكه معتقديد اين آيات، درشأن مقام و منزلت همسران رسول خدا(ص) نازل شده است. بايد بگويم: خطابات و شأن نزول آيات، عكس ادعاى شما را ثابت مىكند!
فاضل: چطور؟!