210اشراف در زمانى كه قدرت دولت عثمانى به ضعف مىگراييد، رفتارشان با حجاج و مسئولان دولتى قاجار بهتر مىشد.
3. مناسبات شاهان قاجار با حجاز
پس از معرفى قاجارها و عوامل اثرگذار در روابط آنان با حجاز، به ترتيب، حكومت هر يك از شاهان قاجار و ميزان روابط ايشان با حجاز بررسى مىشود.
الف) آقا محمد خان (1210 - 1211ه .ق)
وى به عنوان بنيانگذار سلسله قاجار در مدت كوتاه سلطنتش، فرصت توجه به حجاز را نيافت. قبل از آن نيز او چند سال مشغول يكپارچه كردن ايران و نبرد با مدعيان قدرت و رقيبان خود بود. از حجگزارى ايرانيان در اين دوره، اخبار چندانى در دست نيست.
ب) فتحعليشاه قاجار ( 1212 - 1250ه .ق)
پس از آقا محمد خان كه فرزندى نداشت، برادر زادهاش، باباخان ملقب به فتحعلى شاه به سلطنت رسيد. از اين زمان، روابط شاهان قاجار با حجاز به طور رسمى شروع شد. اين روابط با وجود موانع و مشكلات، با فراز و نشيبهايى ادامه يافت. در حكومت فتحعلى شاه، عهدنامههايى ميان ايران و عثمانى بسته شد كه در آنها تأمين امنيت حاجيان ايرانى، رفتار مناسب با آنان و نگرفتن ماليات راه از حجاج به دست دولت عثمانى تأكيد مىشد. 1
راه ارتباطى ايرانيان با حجاز در اين دوره، مسيرى بود كه از عثمانى مىگذشت و اين، خود، محدوديتهايى را براى روابط با حجاز ايجاد مىكرد. اختلافهاى