44دكتر مصطفى با استناد به آنچه ياقوت حموى در كتاب «المعجم البلدان»، درباره واژه «حيره» آورده است، اتصال اين مسيلها را به خليج فارس بعيد نمىداند. بدون ترديد، بيشتر اين منطقه تا خليج فارس، مسيلهايى بوده كه بهسمت نجف امتداد داشته است. البته اين مسئله تا قبل از ساماندهى سيستم آبيارى در قرن بيستم كشور عراق بوده است.
ناجى وداعه نيز مىگويد:
آبهاى واردشده به درياى نجف، از يك زمين پست و كمارتفاع كه در مسير جنوب شرقى فرات بهسمت حيره جارى مىشوند و در چند قرن اخير به اسم «قرنه» شناخته شده است، به اين دريا مىرسد... . همچنين از زمين كمارتفاع ديگرى كه خيلى از قرنه دور نيست و به «مدلك» مشهور است، جارى مىشوند. بين اين دو زمين پست، زمين كمارتفاع ديگرى وجود دارد كه «فتحه» ناميده مىشود. در اين زمينهاى كمارتفاع نزديك به هم، سيلهايى با ارتفاع زياد ديده شده است. اين همان چيزى است كه به حركت آبها و جارى شدنش از سمت فرات به زمينهاى پست و كمارتفاع وسيع در سرزمينهاى متصل به حيره و نجف، كمك مىنمايد. بر اثر اين سيلها و طغيانهاى آب، درياى نجف به وجود آمده است. 1
مرحوم «جعفر الخليلى» توصيف «مستر بارلو»، يكى از جهانگردان اروپايى را درباره اين بخش از فرات كه در سال 1306ه .ق/ 1889م، ديده است، نقل مىكند و مىگويد:
رودخانهاى كه «نهر الهندية» ناميده مىشود، در سمت راست فرات جريان دارد. اين رودخانه، نيمى از آب فرات را با خود حمل مىكند. در سمت غرب خود، از شهر كربلا جدا مىگردد؛ چنانكه از سمت شرق، از ويرانههاى برجاى مانده از بابل جدا مىشود. سپس به شهر نجف