223با توجه به نبود شواهد تاريخى كافى براى انتساب اين دو زيارتگاه (دمشق و قاهره)، به زينب كبرى، برخى پژوهشگران و صاحبنظران گفتهاند كه ممكن است ايشان در مدينه منوره از دنيا رفته و در همانجا دفن شده باشد؛ گرچه منابع تاريخى نيز، تأييدى براى اين قول ندارد. 1 مرحوم سيد محسن امين، كه از جمله قائلان به اين نظريه است، درباره محل دفن حضرت زينب كبرى نوشته است: «بايد قبر او در مدينه منوّره باشد؛ زيرا ثابت نشده است كه او بعد از بازگشت به مدينه، از آن خارج شده باشد». 2
با استناد به آنچه گذشت، نگارنده احتمال انتساب آستانه زينبيه دمشق را به زينب صغرى يا امكلثوم، دختر دوم امام على(ع) از حضرت فاطمه زهرا(عليها السلام)، بر ساير احتمالات ترجيح مىدهد. با اين حال معتقد است كه اظهار نظر قطعى و نهايى در اين زمينه، نيازمند يافتن آگاهىهاى تاريخى جديدى است.
درباره تاريخچه بناى زيارتگاه، پيشتر از ابن عساكر نقل شد كه در زمان وى (قرن 6 ه .ق)، مسجدى در مكان قبر وجود داشته كه آن را يكى از اهالى حلب ساخته بود. 3 اما جزئيات ديگرى درباره آن ذكر نشده است. ابنجبير و ابن بطوطه نيز به وجود اوقافى براى مزار و خانههاى اطراف آن اشاره كردهاند. 4
در سال 768ه .ق، «سيد حسين بن موسوى حسينى»، نقيب سادات دمشق و جد سادات آلمرتضى در شام، ساختمان مزار را بازسازى كرد و همه زمينها و باغهايى كه در مالكيت خود داشت، وقف آن نمود. او وقفنامهاى براى اين موضوع نوشت كه هفت تن از قاضيان دمشق آن را امضا كردند. در اين وقفنامه، از صاحب مزار با نام «زينب كبرى» ياد شده است. 5