42براى اطلاع بيشتر از پيچيدگى و تنوع تركيب و ساختار جمعيتى عراق و پيوندهاى متداخل قومى - مذهبى به نمودار 1- 1 مراجعه كنيد.
دو - ويژگى‌هاى مذهبى
جامعه عراق در جغرافياى انسانى از بعد دينى - مذهبى، از دو گروه مهم شيعه و سنى، و بقيه گروه‌ها، مانند مسيحى، يزيدى، شبكى و صابئى تشكيل شده است.
اول - تشيع در عراق
براساس آمارهايى كه درباره جمعيت عراق تاكنون انتشار يافته است، بيشتر جمعيت اين كشور را عرب شيعه تشكيل مى‌دهد. «اسحاق نقاش» در كتاب «شيعةالعراق» مى‌نويسد:
براساس سرشمارى تقريبى انگليسى‌ها در سال 1919م از مجموع 2/850/000 نفر جمعيت عراقى، تعداد 1/500/000 نفر شيعه بودند كه حدود 53 درصد از تمام جمعيت عراق را شامل مى‌شد. اين آمار در سال 1932م از مجموع 2/857/077 عراقى كه 1/612/532 نفر از آنان شيعه بودند، به حدود 56 درصد رسيد. بخش بزرگى از شيعيان عراق را عرب‌ها تشكيل مى‌دادند كه براساس سرشمارى سال 1919م حدود 5 درصد از شيعيان را فارس‌ها، و كمتر از 1 درصد را هنديان تشكيل مى‌دادند. البته شمار آنان تاكنون كاهش يافته است و شيعيان عراق، همچون شيعيان ايران، شيعه دوازده‌امامى‌اند. 1