41- هدف اين مقاله، تنها معرفى اجمالى تفاوت‌هاى هر دو مذهب است؛ از اين رو به تبيين مسئله، بيان و نقد ادله و پاسخ شبهات نپرداخته‌ايم.
1. تفاوت‌هاى شيعه و سنى در مسئله توحيد
اعتقاد به توحيد و نفى شرك، در مذاهب اسلامى مشترك است؛ با اين حال، در جزئيات آن، اقوال مختلفى مطرح است. 1
الف) وجوب معرفت منعم
همه متكلمان بر لزوم معرفت منعم (خداوند متعال) اتفاق نظر دارند، اما در نحوه استدلال بر آن، اتفاق نظرى وجود ندارد. اهل سنت منكر حُسن و قبح عقلى هستند 2 و در نتيجه، معرفت منعم را از باب واجب شرعى مى‌پذيرند. اين مبنا باطل است؛ زيرا چگونه ممكن است معرفت منعم از لحاظ شرعى واجب باشد، درحالى‌كه هنوز شريعتى ثابت نشده است؟ از اين رو، اين دليل، مصادره به مطلوب و دور باطل است.
اماميه حُسن و قبح عقلى را پذيرفته‌اند و در نتيجه، معرفت منعم را واجب عقلى مى‌دانند و بر آن، از طريق وجوب شكر مُنعم و وجوب دفع عقاب محتمل استدلال مى‌كنند. 3
ب) عينيت يا زيادت صفات
«توحيد» از منظر متكلمان اسلامى چند قسم دارد، كه مهم‌ترين آنها عبارت‌اند از: توحيد ذاتى، توحيد صفاتى، توحيد در خالقيت و... . 4