22
اقسام حق
حق اقسام گوناگونى دارد:
1. حق مالى و حق غيرمالى: «حق مالى امتيازى است كه حقوق هر كشور به منظور تأمين نيازهاى مالى و مادى اشخاص به آنها مىدهد 1 يا ايجاد منفعتى مىكند كه قابل تبديل به پول باشد» 2؛ مانند حق استفاده از اموال شخصى، خانه، پول، ماشين و ساير مسائلى كه يا بهطور مستقيم نيازهاى مادى را برطرف مىكنند يا با تبديل آنها به پول مىتوان نيازهاى مادى را برطرف كرد؛ براى مثال، خانه و مغازه را مىتوان اجاره داد و از منافع مادى آن استفاده كرد. در مقابل، «حقوق غيرمالى، امتيازى است كه هدف آن رفع نيازمندىهاى عاطفى، اخلاقى و روحى - روانى است 3 يا نفعى كه مستقيم قابل تبديل به پول باشد، ايجاد نمىكند». 4 حقوق غيرمادى، مانند حق حضانت و سرپرستى مادر بر طفل، حق تأديب فرزند بهوسيله پدر، حق شهروندى كه نيازهاى عاطفى، تربيتى و روانى افراد را برآورده مىكند.
2. حقالله و حقالناس: يكى از تقسيمهاى مهم حق كه در اين پژوهش به آن پرداخته مىشود، تقسيم حق به حقالله و حقالناس است كه محور بسيارى از آيات و روايات است.
حقالله، به معناى حق واجب و لازم است. 5 «حقالناس» در لغت، به معناى