27در «تاريخ مدينه جده» آمده است كه اين بندر را ايرانيان پيش از اسلام ساختند و آباد كردند و از آن به‌عنوان يك مركز بازرگانى دريايى و داد و ستد كالا براى مكه بهره مى‌بردند كه آن هم يك مركز مهم بازرگانى و مبادله كالا در بخش غربى شبه‌جزيره عربستان بود. 1در اين كتاب آمده است كه توصيف ابن‌مجاور از كيفيت بناى اين شهر، درست منطبق با اطلاعاتى است كه ما از فنون جنگى ايرانيان داريم؛ زيرا كندن خندق‌هايى با پهنا و ژرفاى زياد به دور شهرها براى دفاع در برابر حمله دشمنان، در گذشته از فنون جنگى ايرانيان بوده و اعراب آن را نمى‌شناختند. به همين دليل بود كه در غزوه خندق (سال پنجم هجرى) سلمان فارسى به پيغمبر اكرم(ص) پيشنهاد كرد كه براى دفاع از مدينه به دور شهر (يا دست‌كم بخشى كه اهل مكه از آن هجوم آورده بود) خندق بكنند و پيغمبر اكرم(ص) پذيرفت. عده‌اى از سپاهيان قريش كه سوار بر اسب‌هايشان با شتاب به سوى شهر مى‌تاختند، در كنار خندق متوقف شدند و از آنچه ديدند، نخست به وحشت افتادند و گفتند كه به خدا سوگند، اين حيله را هرگز اعراب نمى‌شناختند. 2
از برخى گزارش‌ها درمى‌يابيم كه زمان بناى جده به دوره «خسرو انوشيروان» مى‌رسد. وى پس از پيروزى بر روم، از «باب المندب» گذشت و به سمت شمال پيش رفت و محل جده را براى تأسيس يك مركز بازرگانى براى ايرانى‌ها برگزيد يا هيئتى كه براى اين كار به درياى