35منظور از وضوح، روشنبودن در نظر مخالف نيست، بلكه به اين معناست كه دين حق بهخودىخود مشكلى ندارد و مثل روز روشن است؛ بهگونهاى كه اگر كسى بخواهد از راههاى عقلانى و استدلالى يا وجدانى آن را جستوجو كند، به آن خواهد رسيد. اما آن كه در پى وضوح و آشكارى دين حق نيست، سهلانگارى مىكند و در پى بررسى و جستوجو نيست يا موانعى چون مصالح مادى، تعصب، تقليد كوركورانه و... مانع از آن مىشوند كه شخص دلايل حقانيت دين حق را بپذيرد. بىشك اين موانع جلوى تكامل انسان را مىگيرد و عقل او را معطل مىگذارد و به همين دليل آدمى در امور زندگى از شيوههاى عقلانى مورد اعتماد همۀ عقلا، كناره مىگيرد و كارش به آنجا مىكشد كه ديگر بين خود و خدايش - كه پيروى از حق را لازم نموده و حجت خويش را آشكار ساخته - معذور نمىباشد و هيچ بهانهاى ندارد.
بتپرستى عصر جديد
اين مطلب وقتى روشنتر مىشود كه به وضعيت انسان امروز، در سرزمينهاى مختلف نگاهى بيندازيم. گروهى از مردم به دينهاى باطل و مخالف با فطرت بشرى همچون بتپرستى معتقدند و بتها را، با اينكه چيزى جز اجسام بىروح و ساختۀ دست بشر نيست، صاحب ادراك، توان و قدرت مىدانند. قرآن، در اين باره مىفرمايد:
إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ عِبٰادٌ أَمْثٰالُكُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صٰادِقِينَ * أَ لَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِهٰا أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِهٰا أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِهٰا أَمْ لَهُمْ آذٰانٌ يَسْمَعُونَ بِهٰا قُلِ ادْعُوا شُرَكٰاءَكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلاٰ تُنْظِرُونِ (اعراف: 194 و195)
آنهايى را كه غير از خدا مىخوانيد [و پرستش مىكنيد]، بندگانى همچون خود شما هستند؛ آنها را بخوانيد و اگر راست مىگوييد بايد به شما پاسخ دهند [و