192
شهرت كوه ثور
اين بلندى را درحالى‌كه ارتفاع آن اندك است و به راحتى مى‌توان از آن بالا رفت، كوه ناميده‌اند. شهرت اين كوه از دو جهت است: اول، حديثى كه اكثر مردم مدينه آن را نقل مى‌كنند و جغرافى‌دانان هم بنابر همين گفته‌ها مى‌گويند حرم مدينه از ثور تا عير است و اين مطلب از جهت نص كاملاً آشكار است. 1 از جهت دلالت و مفهوم نيز حرف درست و روشنى است و ابهامى ندارد؛ زيرا فاصله هر كدام از عير و ثور تا مدينه به‌طور تخمين، تقريباً ده كيلومتر يا اندكى بيشتر است و كسى در صحت اين حديث ترديد نكرده است. دوم اينكه نتايج بررسى عميقى كه جغرافى‌دانان در مورد ثور و عير دارند، شگفت‌آور 2 است. برخى از ايشان گفته‌اند: كه ثور، مكه و عير، مدينه است. عده‌اى گفته‌اند: بين ثور و عير در مكه و ديگرى گفته كه ثور و عير در مكه شناخته شده نيست و در واقع آنچه در مكه است، ثور و وعيرة (به شكل مونث) است، و آنچه در مدينه واقع شده، ثور و عير (به صورت مذكر) است. 3
چون ثور و احد همجوارند و يكى مشهورتر و بزرگ‌تر از ديگرى است، به اعتقاد من، محل جدا شدن اين جاده، حدّ و مرز مدينه اعتبار شده است؛ به‌ويژه كه اگر جاده از پشت ثور جدا مى‌شد، با ناهموارى‌هاى بسيارى همگام عبور از سراسر وادى النقمى روبه‌رو مى‌شد.