31ولايت آن بزرگواران از ازل تا ابد به امر الهى جارى و سارى خواهد بود. بدين خاطر است كه پيشوايان معصوم(عليهمالسلام)، معجزات و كرامات خود را به ولايت تكوينيه تعبير و تفسير فرمودهاند.
6. ولايت در علم كلام و عرفان
الف) ولايت در علم كلام
در علم كلام، ولايت، از روز عيد غدير آغاز شد. اين حادثه بر انديشه كلامى تأثير بسيارى داشت؛ زيرا سرنوشت سياسى و اجتماعى مسلمانان بهويژه شيعيان در گرو تحقق آن بود. خطبه پيامبر اكرم(ص) در روز غدير، از راويان شيعه و اهل سنت به صورت متواتر نقل شده است؛ بدينگونه كه آن بزرگوار در روز غدير، حضرت علي(ع) را بهعنوان ولى پس از خويش به مسلمانان معرفى كرد و فرمود:
مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِيٌّ مَوْلاهُ اللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عادَاهُ. 1
هركس من مولاى او هستم، على هم مولاى اوست. خداوندا! دوست كسى باش كه دوست على است و دشمن كسى باش كه دشمن على است.
با اين وجود، اختلافهاى بسيارى ميان اهل سنت و شيعيان در تفسير اين حديث وجود دارد. اين اختلاف از اينجا آغاز شد كه در اين كلام رسول خدا(ص)، كلمه «مولا» به صورت دقيق به چه معناست. پيامبر گرامى اسلام(ص) على را به چه امرى منصوب كرد و مسلمانان در قبال اين