230

2. جايگاه اذان

1. در روايات اهل سنت آمده است كه در برابر ناقوس مسيحيان، بوق يهود، دف روميان و آتش مجوس، اذان و اقامه در اسلام تشريع گرديد. 2. آيۀ شريفۀ 58 از سورۀ مائده «وَ إِذٰا نٰادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاٰةِ اتَّخَذُوهٰا هُزُواً وَ لَعِباً» و آيۀ شريفۀ 9 از سورۀ جمعه «يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذٰا نُودِيَ لِلصَّلاٰةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ» با لفظ ندا، اشاره به اذان شده است.

3. الفاظ مورد اتفاق در اذان

مذاهب اسلامى؛ فصول مورد اتفاق همۀ مذاهب در الفاظ اذان عبارت‌اند از: 1. اللّٰه اكبر:

چهار بار، به جز مالكيه كه آن را دو بار مى‌دانند 2. أَشهَدُ ان لا الٰهَ الَّا اللّٰه: دو بار 3. أَشهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسولُ اللّٰه: دو بار 4. حَىَّ عَلَى الصَّلاة: دو بار 5. حَىَّ عَلَى الفَلاح: دو بار 6. اللّٰه اكبر:

دو بار 7. لااله‌الااللّٰه: در مذاهب چهارگانه يك بار. ¹

4. الفاظ مورد اختلاف در اذان

اماميه؛ 1. حَىَّ عَلىٰ خَيرِ العَمَل: دو بار بعد از حَىَّ عَلَى الفَلاح جزو اذان است.

2. لا الٰهَ الَّا اللّٰه در پايان اذان دو بار.

مذاهب چهارگانه؛ در اذان صبح بعد از حَىَّ عَلَى الفَلاح، دو بار «الصلاة خير مِنَ النَّوم» مندوب و ترك آن به اتفاق مذاهب عامه مكروه است؛ به اين جمله «تثويب» مى‌گويند.

يادآورى:

شهادت ثالثه در شيعه جزو اذان نيست ولى گفتن آن مستحب است. ²