231
5. حكم اذان
اماميه؛ اذان براى نمازهاى يوميه؛ چه ادا و چه قضا، در حضر يا سفر، براى مردان و زنان مستحب مؤكد است، اما در نمازهاى واجب ديگر، اذان نيست و به جاى آن سه مرتبه الصّلاة گفته مى‌شود.
حنبليه؛ اذان فرض كفايى در شهرها و روستاهاست، براى مردان حرّ و حاضر، براى نمازهاى پنج‌گانه ولى براى نماز ميت، عيد، نافله و براى مسافر اذان ثابت نيست.
حنفيه؛ اذان سنت مؤكد كفايى براى اهل يك منطقه است و در نمازهاى پنج‌گانه در سفر و حضر، فرادا و جماعت، ادا و قضا سنت است و براى نماز ميت، عيدين، كسوف، استسقا، تراويح و سنن رواتب ثابت نيست.
شافعيه؛ اذان سنت كفايى براى جماعت و سنت عينى براى فرادا است و براى نمازهاى پنج‌گانه در سفر و حضر سنت است ولو فائته باشد ولى براى نماز ميت و نماز منذوره و نوافل اذان نيست.
مالكيه؛ اذان سنت كفايى است بر جماعت منتظر نماز براى هر نماز و هر مسجد و براى فريضۀ عينى در وقت اختيار گفته مى‌شود نه براى نوافل و نه براى فائته و نه براى فرض كفايى مگر جنازه و نه در وقت ضرورى. اذان در هر شهر كه نماز جمعه اقامه مى‌شود واجب كفايى است و اگر مردم شهرى آن را ترك كنند با آن‌ها قتال مى‌شود.
برخى از علماى اماميه قائل به وجوب عينى اذان شده‌اند. 1
6. حكم اقامه
مذاهب اسلامى (جز مالكيه): حكم اقامه، همان حكم اذان است.
مالكيه؛ اقامه، سنت عينى براى مرد بالغ و سنت كفايى براى مردان بالغ است و براى