47امسال در فرودگاه مدينه، مأموران سعودى سخت‌گيرى چندانى نمى‌كردند و از بازرسى بدنى و بررسى چمدانها و ساكهاى بزرگ خبرى نبود. فقط كيفهاى كوچك دستى را تفتيش مى‌كردند و برخى كتابها را مى‌گرفتند و سپس با تذكر اندكى به آنها، مثل اينكه اينها كتب حديث يا مناسك يا دعاست باز مى‌گرداندند.
درست است كه وظيفۀ دست‌اندركاران كاستن از مشكلات حج است؛ ولى ساختار حج جورى است كه نمى‌توان همۀ مشكلات را از پيش پا برداشت و شايد در همين نكته هم، حكمتى نهفته است. بسيارى از زائران ايرانى هنگام مواجهه با مشكلاتى مانند تأخير پرواز، خراب شدن اتومبيل در راه مدينه به مكه يا جده به مدينه، اندكى دير رسيدن غذا يا نبودن برخى اقلام غذايى، زود كاسۀ صبرشان لبريز مى‌گردد و عنان تحمّل را از دست مى‌دهند، كه گاهى به مسائل حادّى هم منتهى مى‌شود.
بهترين يا يكى از بهترين كارها براى پيشگيرى از حوادث ناخواسته در اين مواقع، توجيهِ قبلى زائران با مشكلات بسيارِ حج در زمانهاى گذشته است كه مشكلات امروزى در قياس با آنها يكى از هزار و اندكى از بسيار است. براى اينكه مشكلات سفرو مسكن و غذا و مانند آن براى زائران آسان و تحمّل‌پذير شود خوب است كه روحانيون كاروانها مشكلات بسيارِ حاجيان در زمانهاى گذشته را به زائران گوشزد كنند، بدون اينكه بخواهند بر كم كاريها يا تقصيرها و كوتاهيها سرپوش بگذارند. مثلاً براى همين تأخير پرواز ذكر چند نمونۀ مشابه در اينجا بسيار بجاست:
مشكلات سفر حج در دوران گذشته
محدّث متبحّر و پارسا حاج شيخ عباس قمى جمعاً چهار بار به حج مشرف شده، و سفر اوّل وى به سال 1318 ق ، و از نجف بوده است. دقيقاً معلوم نيست كه از چه راهى به مكه سفر كرده، ولى نحوۀ بازگشتش را خود توضيح داده است؛ از جمله اينكه در جدّه حدود چهل روز در انتظار كشتى بوده و اين مدت طولانى را با ناراحتى زياد به سر آورده است.
وى در نامه‌اى خطاب به پدرش - كه به وسيلۀ حجاج قمى كه قبل از او نوبت حركت