17

مقدمه:

هذه من عُلاه إحدى المعالي ^*

الحمدُ للّه ربّ العالمين، والصلاة والسلام

على سَيِّدنا ونبيّنا محمّدٍ وآلِهِ الطّيِّبينَ الطاهرين

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد للّه ربّ العالمين، والصلاة والسلام على سيّدنا ونبيّنا أفضل الخلائق أجمعين، و وصيّه وخليفته عليّ أميرالمؤمنين، وآله الطيّبين الطاهرين، ولعنة الله على أعدائهم

أبد الآبدين ودهر الداهرين.

السلام على الإمام المهديّ الذي يملأ الأرض قسطاً وعدلاً.

(1)

يكى از جلوه‌هاى بارز خدمات امام خمينى (أعلى الله كلمته) احياى حج ابراهيمى، و دميدنِ روح تازه در آن است و آنهمه سخنرانى، بيانيه و پيام ايشان در اين زمينه شاهد گوياى اين مدّعاست، اين پيامها و بيانيه‌ها و سخنرانيها از سال 1390 ق / 1349 ش شروع شد و تا واپسين روزهاى حيات اين مرد بزرگ يعنى 1408 ق / 1367 ش ادامه يافت. ¹

از سوى ديگر با نگاهى به اسناد، سفرنامه‌ها و گزارشهاى حج پيش از پيروزى انقلاب، مى‌توان تا حدّ زيادى به تفاوتهاى حج گزارى پيش از انقلاب با پس از آن پى برد كه دو جلوه بارز آن دعاى كميل در مدينه و برائت از مشركين در مكه است: يكى مبارزه با دشمن درون و ديگرى مبارزه با دشمن بيرون.

اهتمام امام و سپس مقام معظم رهبرى به اين موضوعِ حياتى، باعث شد تا نمايندگان