59دعوت به حق و آغاز جنگ كردن و زن‌ها و بچه‌ها را كشتن و دست از جنگ نكشيدن در صورت دست كشيدن دشمن و ساير چيزهايى كه سنّت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آن‌ها را بيان مى‌كند مى‌شود. ¹4. معناى فتنه در قرآن

كلمه‌ى «فتنه» و مشتقات آن در قرآن در معانى مختلفى به كار برده شده است از جمله:

1. آزمايش و امتحان؛ «أَ حَسِبَ النّٰاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنّٰا وَ هُمْ لاٰ يُفْتَنُونَ». ²

2. فريب دادن؛ «يٰا بَنِي آدَمَ لاٰ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطٰانُ ...». ³

3. بلا و عذاب؛ «وَ اتَّقُوا فِتْنَةً لاٰ تُصِيبَنَّ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْكُمْ خَاصَّةً». ⁴

4. شرك و بت پرستى؛ «وَ قٰاتِلُوهُمْ حَتّٰى لاٰ تَكُونَ فِتْنَةٌ». ⁵

5. اضلال و گمراهى؛ «وَ مَنْ يُرِدِ اللّٰهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللّٰهِ شَيْئاً». ⁶

ولى بعيد نيست كه تمام اين معانى را به يك ريشه برگردانيم و آن اين كه «فتنه» در اصل لغت كه به معناى قرار گرفتن طلا و نقره در زير فشار آتش است تا خوب و بد آن از هم تفكيك شود در هر موردى كه يك نوع فشار و شدّت وجود داشته باشد به كار مى‌رود.

مثلاً در موارد امتحان حتماً حادثه‌ى شديد و مشكلى به وجود مى‌آيد تا انسان امتحان شود و عذاب نيز يك نوع شدت و فشار است و فريب نيز به همين معنا باز مى‌گردد؛ زيرا به وسيله‌ى كارهاى مختلفى كسى را گول مى‌زنند و تحت فشار قرار مى‌دهند و همچنين كفر و ايجاد مانع در راه هدايت خلق كه هر كدام متضمّن يك نوع فشار و شدّت است. ⁷