15است، يعنى امر كرديم به آن‌ها (ابراهيم و اسماعيل) كه خانه را براى طواف كنندگان و مجاوران و ركوع كنندگان و سجده كنندگان (نمازگزاران) پاكيزه داريد.

منظور از «تطهير» يا اختصاص خانه كعبه به عبادت و انجام مناسك حج است كه اين خود يك نوع تطهير است و يا اينكه مراد پاك كردن خانه خدا از كثافات ظاهرى است. ¹از امام صادق عليه السلام روايت شده كه درباره قول خدا «طَهِّرٰا بَيْتِيَ لِلطّٰائِفِينَ» فرمود: «نحيّا عنه المشركين...» يعنى مشركان را از خانه خدا دور كنيد. ²

«عكوف» مصدر «عاكفين» به معناى ماندن و اقامت كردن در مكانى است.

منظور از عاكفان در آيه شريفه به قرينه طواف و ركوع و سجود يا مطلق عبادت كنندگان خداوند متعال هستند يا مجاوران در مسجدالحرام‌اند كه در حال اعتكاف يا نظر كردن به كعبه‌اند، نه كسانى كه در مكه مقيم‌اند و در آيه شريفه «سَوٰاءً الْعٰاكِفُ فِيهِ وَ الْبٰادِ» ³مطرح شدند، زيرا عاكف در آنجا به معناى ساكن شهر مكه است، نه به معناى معتكف يا ناظر به كعبه. ⁴نكته‌ها

1. كعبه نعمت خداوند

تعيين خانه خداوند براى حضور مردم و تأكيد بر حفظ امنيت حاضران در آن محيط از نعمت‌هاى الهى و شايسته ياد كردن است. «اذ» مفعول براى «اذكروا» است و