63طول نكشيد و از اينكه ديديم همه يك چيز را مىخواهيم تعجب كرديم. راننده! به سوى مكه. بابت هر مسافر يك ريال به تو مىدهيم. راننده لبخندى زد و پرسيد:
چند نفريد؟
- چهل نفر.
اما من شصت ريال به تو مىدهم براى هر نفر پانزدهريال. لبخند ديگرى از روى رضايت زد. من هم از خوشحالى او خوشحال شدم. بله از آداب حج اين است كه بايد به مُكارى احسان كرد، به حرفهاى او گوش داد، به روى راهنما خنديد، با او جرّ و بحث نكرد، اگر خطايى كرد، ببخشى، اگر كارى انجام داد تشكّر كنى. در هرحال بايد با او مساعدت كرد.
بديهى است هر انسانى بايد اينجا آداب را رعايت كند و اگر فقها آن را در كتابهاى مناسك مىنويسند، براى اين است كه مبادا حاجيان فراموش كنند و خداى نخواسته زحماتى را كه در اين سفر مىكشند به هدر رود. مبادا فراموش كنند هرقدم اين سفر عبادتى است و به خاطر جرّ و بحث با مُكارى عبادت خود را ضايع كنند.
مُكارىهاى قديم در عصر ما - قرن چهاردهم هجرى - همين رانندهها هستند كه هزارها اتومبيل بزرگ و كوچك