6
مباحث مقدماتى
(1)نگاهى به ادبيات حج
پيش از ورود به بحث اصلى لازم است اشاره كنيم كه آنچه به عنوان حج در فرهنگ و ادبيات اسلامى شناخته مى‌شود، مجموعه‌اى از معارف عظيمى است كه در حوزه‌هاى مختلف علوم دينى و تاريخى و اخلاقى از آن سخن به ميان مى‌آيد. دايره اين ادبيات به تمام معنا گسترده بوده و افزون بر آن كه در حوزه فقه و عرفان در اين باره گفته مى‌شود، در عرصه تاريخ و تمدن نيز، بخش قابل توجهى به اين امر اختصاص داده شده است. به طور كلى حوزه ادبيات حج را مى‌توان در چند زمينه دانست:
1. قرآن و حديث كه شامل آيات و روايات و تفاسير و شروح آنها مى‌شود.
2. فقه كه شامل كتابهاى مناسك است و بايد اخلاقيات عمومى حج و سفر حج را نيز در اين زمره دانست.