22افرادى كه در زمان پيامبر(ص) نزد او مى‌آمدند و طلب استغفار مى‌كردند به جهت حيات آن حضرت بوده است، حال چگونه مى‌توان بعد از مرگ حضرت(ص) از او طلب استغفار كرد؟
پاسخ
اوّلاً: حيات برزخى بر اساس آيات و روايات مورد پذيرش همه مسلمانان است و ما حيات برزخى را در كتاب مستقلى ثابت كرديم.
ثانياً: مطابق برخى از روايات، بر پيامبر اكرم(ص) اعمال امّت عرضه شده وحضرت براى آنان استغفار مى‌كند؛
ابن مسعود از پيامبر(ص) نقل كرده كه فرمود:
حياتي خيرلكم تحدثون ويحدث لكم، ووفاتي خير لكم تعرض أعمالكم على، فما رأيت من خير حمدت الله وما رأيت من شرّ استغفرت الله لكم. 1
حيات من براى شما خير است، حديث مى‌گوييد وبراى شما حديث گفته مى‌شود، ووفاتم نيز براى شما خير است؛ زيرا اعمال شما بر من عرضه مى‌شود، وچون اعمال نيك از شما ببينم خدا را ستايش مى‌كنم، وآنچه از اعمال زشت مشاهده كنم براى شما از خداوند طلب مغفرت مى‌نمايم.
بسيارى از علماى اهل‌سنت اين حديث را تصحيح كرده‌اند؛ از قبيل:
1. حافظ عراقى، «طرح التثريب فى شرح التقريب»، ج 3، ص 297.
2. حافظ هيثمى، «مجمع الزوائد»، ج 9، ص 24.