62مركب‌ها را يدك مى‌كشيدند. پس از طى مسافتى كه مردم از پياده‌روى به زحمت مى‌افتادند به آن دو امام بزرگوار، عرض مى‌كردند سوار شوند تا زائران خانه خدا از مشقّت پياده‌روى آسوده گردند. ¹

د) جايگاه حج در سيره امام سجّاد(ع)

در اهمّيت و جايگاه حج از منظر امام سجاد(ع) همين بس كه آن حضرت نيز همانند پدر بزرگوارش، بيست بار حج به جا آورد و بر مركبى كه با آن، سفر حج را به جا مى‌آورد حتّى يك شلاق هم به آن حيوان نزد.

امام صادق(ع) در اين باره فرموده است:

قالَ عَليُّ بنُ الحُسَين(ع) لابنِهِ مُحَمَّد(ع) حينَ حَضَرَتهُ الوَفاةُ: انَّني قَد حَجَجتُ عَلي ناقَتي هذهِ عِشرينَ حَجَّةً فَلَم اقرَعها بِسَوطٍ قَرعَةً فَاِذا نَفَقَت فَادفِنها، لا تأكُل لَحمَهَا السِّباعُ فَاِنَّ رَسُولَ الله(ص) قالَ: ما مِن بَعيرٍ يُوقَفُ عَلَيه مَوقِفَ عَرَفَةَ سَبعَ حِجَجٍ الاّ جَعَلَهُ اللهُ مِن نَعيمِ الجَنّةِ و بارَك في نَسلِهِ، فَلَمّا نَفَقَت حَفَرَ لَها ابُوجَعفَرٍ(ع) وَ دَفَنَها. ²

امام سجّاد(ع) هنگام وفات خود به فرزندش امام محمّد باقر(ع) فرمود: من با اين شترم بيست بار حج كرده‌ام و آن را يك شلاق نزده‌ام. هرگاه اين شتر بميرد دفنش كن تا گوشت آن را درندگان نخورند، زيرا رسول خدا(ص) فرمود: شترى نيست كه هفت حج در موقف عرفه، وقوف كرده باشد مگر اينكه خداوند آن را از حيوانات بهشتى قرار مى‌دهد و نسل آن را مبارك مى‌گرداند. زمانى كه شتر از دنيا رفت، امام باقر(ع) آن را دفن كرد.

در روايتى نيز آمده است:

حَجَّ عَليُّ بنُ الحُسَينِ(ع) ماشياً فَسارَ عِشرينَ يَوماً مِنَ المَدينَةِ الي مكَ‌َّة. ³