20و جان است. قرآن كريم روز و شب را از رحمت‌هاى الهى مى‌شمارد و مى‌فرمايد:

وَ مِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهٰارَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (قصص: 73)

از رحمت الهى اين است كه براى شما شب و روز قرار داد تا از يك سو در آن آرامش پيدا كنيد و از سوى ديگر براى بهره‌گيرى از فضل خداوند بكوشيد و شايد شكر نعمت او را به جا آوريد.

آدمى در پرتو خواب و آسايش شبانگاهى، نشاط و توان دوباره مى‌يابد. بنابر آنچه در قرآن آمده، به يقين، خواب از نشانه‌هاى بزرگ حكمت الهى است:

وَ مِنْ آيٰاتِهِ مَنٰامُكُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهٰارِ وَ ابْتِغٰاؤُكُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيٰاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ (روم: 23)

و از نشانه‌هاى الهى، خواب شما در شب و روز است و تلاش و كوشش‌تان براى بهره‌گيرى از فضل پروردگار؛ به درستى كه در اين امور، نشانه‌هايى است براى آنان كه گوش شنوا دارند.

شب، زمينه تكامل و رشد معنوى انسان را فراهم مى‌آورد. آنان كه نداى قُمِ اللَّيْلَ إِلاّٰ قَلِيلاً را به گوش جان شنيده‌اند و با رمز و راز آن آشنايند، قدر آن را مى‌شناسند.