9نيز بازش مى‌دارد و ميانه روى را برمى‌گزيند؛ زيرا پيمودن راه كمال و دست‌يابى به هدف آفرينش، تنها با ميانه‌روى در همه زمينه‌هاى زندگى امكان‌پذير است. حاجى و زائر، «مناعت طبع» و «عزّت نفس» شايسته‌اش را به همه بايد بنماياند و نمونه برجسته اين سخن امام على(ع) باشد:
هيچ گنجى بى‌نيازكننده‌تر از قناعت و هيچ مالى در فقرزدايى، از بين برنده‌تر از رضايت دادن به روزى نيست و كسى كه به اندازه كفايت از دنيا بهره‌مند باشد، به آسايش دست مى‌يابد و آسوده‌خاطر مى‌گردد در حالى‌كه دنياپرستى كليد دشوارى و مركب رنج و گرفتارى است. 1توجه به اين آموزه‌ها موجب مى‌شود كه بازار دل‌ها در سفرهاى روحانى، با متاع‌هاى ارزش‌مند ميانه‌روى، قناعت، عزّت نفس و مناعت طبع رونق گيرد و زائر بدون توجه به بازار پرفريب كالاها و زرق‌و برق‌ها، به صفاى باطن و كمال روحى و معنوى خود بپردازد؛ چنان كه مسافران سرزمين وحى و عتبات نيز همواره براى به دست آوردن ره‌آورد زيارتى مقبول مى‌كوشند تا در اين سفر نورانى به ميانه‌روى خوكنند و اين سخن حضرت امام راحل را از ياد نبرند:
مبادا اين سفر را سفر تجارت قرار بدهيد و امور تجارتى در اين سفر مطرح باشد پيشتان، چه آقايان اهل علم و چه كاروان‌ها و چه رؤساى كاروان‌ها و چه سائر حجاج. سفر، سفر الى الله است نه سفر به سوى دنيا، آلوده به دنيا نكنيد اين سفر الهى را. 2«فرهنگ مصرف در حج»، پس از نگارش اوليه در اختيار دو نفر از روحانيون محقق و مجرب قرار گرفت تا از اندوخته‌هاى علمى و تجربى خود به غناى مجموعه بيافزايند. اين بزرگواران نيز آنچه كه در گنجينۀ تجارب و معلومات خود داشتند، به محتواى كار افزودند تا اين مجموعه مورد استفاده بيشتر زائران قرار گيرد. بى‌شك اگر نبود تلاش علمى جناب حجت الاسلام و المسلمين