118
حجّ نيابتى
سؤال 387- كسى كه بى‌سواد است و نماز او چندان كامل نيست يعنى خوب ياد نگرفته، در عين حال الآن به نيابت از پدر مرحومش به حج مى‌رود آيا حج او درست است؟
جواب: در صورتى كه بتواند در خلال اين مدّت تا موقع نماز طواف، نمازش را كامل كند مانعى ندارد، ولى در غير اين صورت نيابت او مشكل است.
سؤال 388- كسى كه خود مستطيع نيست ولى پدرش ثبت‌نام كرده و الآن فوت كرده فيش بانكى او را به نام خود كرده و به نيابت او حج انجام مى‌دهد مخارج اعمال بعدى از جمله فراهم كردن ارز به عهده كيست؟ آيا از ثلث مال او مى‌تواند بگيرد؟
جواب: هرگاه پدرش در اوّلين فرصت استطاعت ثبت‌نام كرده و قبل از رفتن به حج فوت نموده، نيابت از او واجب نيست و تنها در صورتى كه ورثه راضى باشند مى‌تواند حج به جا آورد و اما اگر قبلا مستطيع شده و در ثبت نام و رفتن به حج كوتاهى نموده، بايد حجّ ميقاتى براى او انجام بدهند مگر اين‌كه وصيّت كرده باشد كه حجّ بلدى انجام دهند و اگر بتوانند فيش بانكى او را طبق موازين قانونى بفروشند با قسمتى از آن اجير بگيرند احتياط واجب آن است كه چنين كنند.
سؤال 389- پدرى چند فرزند دارد و تمام اموال خود را به دو تن از فرزندانش به عنوان مصالحه داده است ولى شرط كرده كه بعد از مرگ از طرف وى كسى را حدّاكثر ظرف چهار سال براى اداى حَجّۀ الاسلام بفرستند، فرزند او طبق شرط عمل كرده و در سال چهارم كسى را براى حج از بلد خويش روانه كرده است ولى اين نايب وقتى به شهر ديگر رسيد خودش نرفت و كسى ديگر را براى حجّ ميقاتى فرستاد و حجّ ميقاتى انجام گرفته است در حالى كه فرزندان اين ميّت از اين جريان خبر نداشتند (ناگفته نماند كه حجّ ميقاتى براى مردم آن جا شناخته شده نيست و از