10آزاردهنده و فرصت‌سوز و اندوه‌ساز است، بايد از بين برد و از سازندگى‌هاى اين سفر حداكثر بهره‌بردارى را داشت.
آنچه در پيش رو داريد، نكاتى از اخلاق معاشرتى در چنين سفرى است كه در قالب گفت‌وگو يا ترسيم يك صحنه و توصيف حالات و برخوردهاى زائران در محل اقامت و اتوبوس و... در مكه و مدينه بيان شده است و به طور غيرمستقيم، ما را به شيوۀ درست برخورد با همسفران و نكاتى كه بايد رعايت كنيم، آشنا مى‌سازد.
تنها بحث اول كه با عنوان «آداب زيارت» است، به بيان اهميت اين سفر و بُعد معنوى و معارفى آن پرداخته، اما ديگر بخش‌ها بيشتر به اخلاق در سفر مربوط مى‌شود و سوژه‌هاى آن نيز از برخوردهاى ميان زائران برگرفته شده است.
اميد است كه اين نكات، زمينه‌ساز بهره‌مندى بيشتر از اين ضيافت معنوى در ديار حبيب و جوار محبوب گردد و خاطرات خوش و شيرينى از اين سفر داشته باشيد.
جواد محدثى
بهمن 88